© Lato / Credit: T. Zacharis

“Grico”: het Griekse dialect van Zuid-Italië.

Hoe waarschijnlijk is het om Grieks buiten Griekenland te horen?
Uiteindelijk is het niet zo onwaarschijnlijk!
De stad Castrignano dei Greci bevindt zich, zoals de naam onthult, in Italië, ten zuiden van de stad Lecce. Het vreemde is dat de bewoners een Grieks dialect spreken, dat “Grico” of Zuid-Italiaans wordt genoemd. Er wordt gezegd dat het  door de Kretenzers in het tijdperk van de Minoïsche beschaving is ontstaan .

De historische achtergrond achter “Grico“.

Op basis van wat we uit de geschiedenis weten, zou dit niet onmogelijk zijn sinds Sicilië en het grotere deel van Zuid Italië tijdens de 8e eeuw voor Christus, het meest beroemde veld voor de koloniale politiek van het oude Griekenland was. Daarnaast was de naam die voor deze kolonies werd  gebruikt  “Magna Graecia” ( “Groot Griekenland”). Volgens de mythologie kwamen de eerste Grieken naar Salento nadat Troje was gevallen, geleid door de legendarische koning van Kreta, Idomeneas. Natuurlijk zijn nog veel meer theorieën die door Italianen en Griekse taalkundigen zijn uitgesproken.

Wie zijn de sprekers van “Grico”?

De Graikanoi ( =Grieken ), zoals ze vandaag worden genoemd, leven in negen nederzettingen (Calimera, Castrignano dei Greci, Corigliano d’Otranto, Martano, Martignano, Soleto, Sternatia, Zollino en Melpignano) die als eenheid “Graecia Salentina” worden genoemd. Zij zeggen karakteristiek dat ze “Italianen in nationaliteit zijn, maar in hart en nieren Grieken zijn”.

Hun gebruiken en tradities, hun muziek en vooral hun dialect maken de inwoners van deze regio’s anders dan de rest van de Italianen.
Tot de Tweede Wereldoorlog spraken de bewoners alleen Grico en het dialect werd door middel van mondelinge traditie levend houden . Het is echter zeker dat het dialect  dankzij de Italiaanse filoloog Angelo Cotardo werd gered, die het hartstochtelijk aan anderen leerde en een echte strijd leverde om het in de wijdere omgeving in leven te houden. In 1977 werd het Centrum voor Sociale Studies opgericht, dat zijn werk voortzette.
In 1999 erkende het Italiaanse parlement de Graikaniki-gemeenschap van Salento als “Griekse nationale en linguïstische minderheid” en Griko als minderheidstaal.

Waarom een bezoek brengen aan de Grieks sprekende dorpen van Italië.

De bezoeker, behalve de bijzondere ervaring die hij na zijn bezoek aan deze Grieks-sprekende dorpen gaat krijgen, kan de gerestaureerde crypte van St. Onoufrios bezoeken, gelegen in Castrignano dei Greci. Daar kan hij de unieke hagiografieën bewonderen en een Griekse inscriptie met het chronologische merkteken 1237 zien. Ook het gebruik van de naam Kantiotis, afkomstig van het Griekse “Kantia” (een naam die de Venetianen voor Heraklion op Kreta gebruikten) is niet iets dat onopgemerkt kan blijven.

Wat jullie mening over het Grieks ook mag zijn, zeker is dat na jullie bezoek in Griekenland, zou deze ervaring jullie geest verruimen.

                                 Lato,
Het Griekse Taal– & CultuurCentrum van Amsterdam